Nawala lahat ng pera… At naging malaya ako

Tumigil ang screen. Hindi dahil nawala ang app—kundi dahil wala na akong pera.

Hindi ito isang pagbagsak. Walang alarm. Walang pulso. Lamang ang katahimikan. Isang mensahe lang: “Balanse: $0.00”

At biglang… hininga.

Hindi kaba, hindi galit. Kundi bagong kahulugan: klaridad.

Nakatayo ako sa aming bukid sa Chicago, may alon ng gabi sa labas tulad ng matandang jazz. Bumalik ang tinig ng nanay ko: “Hindi mo kailangan manalo para maging buo.” Dati’y di ako nakinig.

Ang Ilusyon ng Kontrol

Sa trabaho ko bilang UX psychologist, napag-aralan ko kung paano nililikha ang pakiramdam na kapangyarihan—kahit wala talaga ito. Ang pag-ikot ng wheel? Hindi random—buhay na sayaw. Pera? Timplado lamang na bantayan. Ang panalo ay hindi layunin—kundi ilusyon.

Hindi tayo naglalaro para manalo—kundi para magpaliwanag na kayang-kaya natin mangolekta. The dopamine ay hindi mula sa pera—kundi sa bawat beses na binabago natin ang ‘spin’ at inaalala muli ang pangarap. Hindi iyon saya—itong istruktura para ipaglaban ang pangarap.

Ngunit… patuloy pa rin akong naglalaro—same ritual: daily check-in, streak tracking, nag-uugali bilang sacred scripture yung risk threshold. Sama-sama pilit akong nagpapakita na masaya ako—hindi therapy pero parang entertainment lang talaga to.

Kapag Naging Kalayaan Ang Pagtapon

Noong gabing iyon, nagbago lahat—not because nawala yung pera (kahit mahirap), kundi dahil tumigil akong magpalya tungkol kung bakit ako naglalaro. Tatlong taon ko nang sinabi: “Isa pang round lang.” Palagi akong ginawa yung excuse: strategy, disiplina, data-driven decisions—pero totoo ba? Painful pero totoo: hindi ako dito dahil sa laro. Dito ako dahil gusto kong patunayan na kayang-kaya ko siya—isipin ulit tungkol akin mismo.*

Kapag wala naman akong pera… Ay hindi parin ganun kababa o pighatiin. Kundi parangsabog — isang tahimik na hininga matapos huminto ang breath too long.*

Ang sistema ay walang kapamilihan dito — hindi dahil nanalo ako, Kundi dahil pumili akong tumigil maglaro.*

Higit Pa Sa Panalo: Isang Bagong Ritual

Wala nang daily spins. Wala naman pang-malay o sariling balanseng record.*

Pero simula noon… gumawa ako ng journal after every session—even if nothing happened.* Hindi data collection — kundi emosyonal mapping.* Ano ba talaga ito? Excitement? Anxiety? Boredom lang pero nakaluto bilis? Bawat entry ay mas maraming presensya at menos resulta.* Naisip ko:

• Lalong lumalakas yung ugaling umuulan no 9 PM — kapag may loneliness rito.r
• Mabilis bumibida yung mga daliri kapag stress rito sa trabaho.r
• Ang sound ng spinning wheel ay nagdudulot ng memorya kay daddy no childhood board games—who never explained rules clearly.r Ito’y hindi gambling behavior—it’s grief disguised as gameplay.r

Ano Ba Talaga Ang Kalayaan Ngayon?

Ang kalayaan ay hindi walang matalo ulit. Ito’y walang takot makalimutan so deep that you keep playing just to avoid feeling empty.* Ngayon kapag binuksan ko anumana game app, muna kong tanong ay ‘Ano ba’ng hinahanapan kita?’*rnung sagot ay takot o hollowness — sige,*rpapa-play for five minutes only,*rnitinatamasa lang,*rnpara makita sarili,*rnaming sabihin aloud: ‘Ang sandali ito importante rin.’*rnkahit wala namamg palitan,*rnkahit walng ginto,‘*rnkahit tanging katahimikan at katahimikan at ako,rstill here,rstill breathing,rstill real.’